De Deltawerken in Zeeland en Zuid-Holland zijn het grootste project ooit dat in Nederland heeft plaatsgevonden om water tegen te houden. Totaal heeft het ruim 40 jaar geduurd voordat de Deltawerken daadwerkelijk waren afgerond. Tot op de dag van vandaag profiteren wij hiervan en zijn Zeeland en de rest van Nederland goed beschermd. Maar hoe toekomstbestendig zijn de Deltawerken?
Sluizen, dammen en stormvloedkeringen
De Deltawerken zijn de algemene benaming voor alle sluizen, dammen en stormvloedkeringen die gebouwd zijn naar aanleiding van de watersnoodramp van 1953. Totaal bestaan de Deltawerken uit zes dammen, twee sluizen en vijf stormvloedkeringen. De Hollandsche IJsselkering bij Rotterdam was het eerste project dat in 1958 gereed was. De Oosterscheldekering in de Zeeuwse Oosterschelde was wel het grootste bouwwerk, dat in 1986 werd geopend. In 1997 werden de Deltawerken afgesloten met de opening van de Maeslantkering en Hartelkering bij Rotterdam. Het beheer van de Deltawerken ligt bij Rijkswaterstaat. Het was de bedoeling dat de Deltawerken Nederland zeker voor 150 tot 200 jaar zouden beschermen tegen hoog water. Maar toen was er nog geen sprake van klimaatverandering en een stijgende zeespiegel. Hoe zit het, rekening houdend met klimaatverandering, met de toekomstbestendigheid van de Deltawerken?
Eerder vervangen dan verwacht
De toekomst van de Deltawerken is nooit vastgelegd, maar alle werken zijn dusdanig gebouwd dat een minimale levensduur van 100 jaar of langer gegarandeerd is. De laatste decennia is er een probleem bijgekomen waar rekening mee gehouden moet worden, namelijk de stijging van de zeespiegel door klimaatverandering. Experts zijn het er inmiddels wel over eens dat de vervanging van de Deltawerken eerder zal moeten plaatsvinden dan aanvankelijk voorzien. Waarschijnlijk zullen rond 2050 al de eerste concrete plannen moeten ontstaan, zodat tussen 2060 en 2080 aangevangen kan worden met het vernieuwen van de Deltawerken. Het is belangrijk om nu alvast na te denken over wat voor maatregelen er eventueel genomen moeten worden. Vooral ook omdat wetenschappers niet uitsluiten dat een stijging van de zeespiegel nog sneller zou kunnen gaan dan waar men nu mee rekent.
Uitdagend en niets uitsluiten
Dat het vernieuwen van de Deltawerken eerder zal moeten plaatsvinden dan verwacht, is haast wel zeker. Maar dit hoeft geen drama te zijn. Het biedt juist de mogelijkheid en de uitdaging om met nieuwe spectaculaire plannen te komen. Sinds de afsluiting van de Deltawerken in 1997 zijn technieken geëvolueerd en nieuwe technieken bijgekomen. Hierbij kunnen ook plannen gemaakt worden om de nieuwe Deltawerken onderdeel te maken van het opwekken van duurzame energie. Dus ook partijen zoals energieleveranciers moeten hierbij betrokken worden. Controversiële onderwerpen waar we nu nog anders over denken moeten ook aan bod komen, zoals het volledig afsluiten van de Oosterschelde. Daarbij zou de huidige Oosterscheldekering dan als ‘normale’ brug dienen. In de afgesloten Oosterschelde kunnen energieleveranciers windmolenparken of nieuwe energie-opwekkende innovaties plaatsen. Zover is het natuurlijk nog niet en Nederland is nog jarenlang goed beschermd tegen het water. Het is al wel van belang om nu alvast na te denken over het toekomstbestendig maken van de Deltawerken